Dersi ve tenefüsü haber veren çanlar, ziller tarihe karıştı. Artık okullardan son dönemin popüler şarkıları yükseliyor. Kolbastı'dan Şinanay'a, Diday Diday'dan Ankara'nın Bağları'na kadar...

Umay Aktaş Salman

Teneffüs bitiyor, derse giriş zili çalıyor... Okulun koridorlarında duyulan ses; Duman Gurubu’nun şarkısı; “Kimseyi görmedim ben senden daha güzel. Kimseyi tanımadım ben senden daha özel…”

Eskiden derse girişi ve teneffüsü haber vermek için ellerde çalınan çanlar, yerini şarkılara bıraktı. Artık pek çok okuldan klasik zil sesi yerine farklı melodiler yükseliyor. Son 10 yılda melodi çeşitliliği de arttı.

İstanbul Sultangazi’deki Fevzi Mutlu Kalkancı İlkokulu'nda kullanılan zil sesi; Göksel’in “Bi seni konuşurum” şarkısı. Okulun ortaokul bölümünden ise klasik olmuş bir şarkının melodileri yükseliyor: “Aşk bahçemi süsleyen inci çiçeğim misin? Kovaladıkça kaçan ateş böceğim misin?”

Öğretmen zili: Cambaz şarkısı

Yeşilköy’deki Nükhet Ercan Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nin üç farklı zili var: Öğrenciler Barış Manço’nun ‘Anlıyorsun değil mi ?” şarkısıyla teneffüse çıkarken, derse Duman’ın “Senden daha güzel” şarkısıyla giriyor.

Öğrenci zilinin birkaç dakika ardından ise öğretmen zili çalıyor. Öğretmenler sınıflara yürüken bu kez okuldan başka bir zil sesi yükseliyor; Mor ve Ötesi’nden Cambaz şarkısı...

Bu üç şarkı, öğrencilerin istekleri doğrultusunda seçilmiş.

Okul zillerini çoğu zaman öğrencilerin istekleri belirliyor. Ancak zaman zaman öğretmenlerin tercihleri de dikkate alınıyor. Öğrenciler klasik zil sesi yerine çalan bu melodilerden memnun.

Bahçede dans edenler de var

Fevzi Kutlu Kalkancı İlkokulu 4-C sınıfı öğrencisi Şeyma Aysöndü , “Okulumuzda Göksel’in 'Bi seni konuşurum' parçası çalıyor. Çok hoşuma gidiyor, arkadaşlarımla birlikte eşlik ediyoruz” diyor.

Ahmet Efe Şen ise “Eskiden Gangnam Style ve bir de Arkadaşım Eşek çalıyordu. Onlarla da bütün okul dışarda oluyordu, dans ediyorduk. Böyle daha güzel oluyor” diye konuşuyor.

"Biz ortaokuluz, zil çocuk şarkısı gibi"

Öğrenciler arasında şarkıların değişmesini isteyenler de var. Fevzi Kutlu Kalkancı Ortaokulu öğrencileri ‘Ateş böceğim misin?’ şarkısı için çocuk şarkısı gibi diyor. Kimi "Demet Akalın’ın şarkıları çalınsın" diyor, kimi de "Sagopa Kajmer" çalsın istiyor.
Nükhet Ercan Anadolu Teknik Meslek Lisesi öğrencisi Yusuf Yıldızoğlu, okul zillerinin böyle çalmasının kendilerini motive ettiğini belirterek, "Ama melodiler değişebilir. Mesela Hadise’nin 'Aşk kaç beden giyer?' parçası çalabilir” diyor.

Okul yöneticileri de klasik zil yerine çalan şarkıların öğrencileri motive ettğini söylüyor. Fevzi Kutlu Kalkancı İlkokulu Müdürü Mehmet Selim Yiğitoğlu, müziğin öğrencileri olumlu yönde etkilediğini anlatıyor:

“Öğrenciler genelde hareketli parçaları istiyorlar. Dünya çapında Gangnam Style çalarken bahçede oynuyor tekrar tekrar istiyorlardı. Onları mutlu görünce öğretmenler de mutlu oluyor.”

Lisenin Müdür Yardımcısı Recep Günaydın ise “Öğrenciler zil sesleri hoşlandıkları melodiler olunca deşarj oluyor. Ders stresini atıyor” diyor.

Teknoloji ilerledikçe sistem de gelişti

Klasik zil sesine alternatif sunan ilk sistem zil saatiydi. Küçük bir kutudan ibaret bu kutunun içinde 16 melodi vardı. Teknoloji geliştikçe sistem de değişti. Bu 16 melodiye istenen şarkılar usb ile eklenebilir hale geldi.

Ünalan Elektronik’ten Elektronik ve Haberleşme Mühendisi Vahap Ünalan, ilk kez 1997 yılında zilin tek seslilikten çıktığını ancak okullara yayılmasının zaman aldığını anlatıyor:

“Her zevke hitap edecek, içinde marşların da klasik şarkıların da olduğu 16 melodi belirledik. Bu parçaları biz seçtik. Gülpembe’den, Beethoven’ın 4. Senfonisine, Hababam Sınıfı'nın müziğine kadar farklı melodiler koyduk. Bunlar istenildiği zaman değiştirilebiliyor."

Bu sistem dışında okuldaki bir bilgisayara kurulan program sayesinde zil sesleri ayarlanabiliyor. Bu programda internetten pek çok parça zil sesi olarak indirilip kullanılıyor. Öğretmenler derse giriş çıkış saatlerini ve melodileri ayarlıyor. İstedikleri zaman değiştirebiliyor.

Milli Eğitim Bakanlığı’nın zil seslerinin seçimiyle ilgili bir kuralı yok. Çevreyi rahatsız etmediği sürece her tarz melodi okul zili olabiliyor.

Al Jazeera

• 5 0
• 22 Ocak 2015 01:30 4.779