Beyin Fırtınası:
Beyin Fırtınası Nedir?
Bireylerin eleştirilme endişesi olmadan fikirlerini rahatlıkla ifade ettikleri grup tartışma tekniğidir. Beyin fırtınası, değişik fikirlerin ortaya konulmasını destekler, böylece kısa sürede çok sayıda farklı fikirler üretilir. Bu tekniğin uygulanmasında fikirlerin niteliğinden çok, sayıca çokluğu önemlidir.
Gruplar, bu tekniği uygulayarak daha yaratıcı bir şekilde belirli bir konuda hızlı bir süreç içinde çok sayıda fikir üretirler. Fikirler, gruptakilerin bilgilerini, tecrübelerini ve ileri görüşlerini birleştirir bir şekilde toparlanarak listelenir ve ortaya çıkan fikirler listesinden kullanılabilecek olanlar seçilir:
Beyin Fırtınasının Yararları:
-Grubun bütün olarak bilgilerini ve deneyimlerini ortaya koymasına yardımcı olur.
-Yaratıcılığı destekler.
-Grubun bütününün katılımını sağlar.
Nasıl Beyin Fırtınası Yaparız?
- Ekip lideri beyin fırtınası için konuyu yeniden gözden geçirerek netleştirir,
-Belirli bir süre tespit edilir,
-Gruptaki her üye sıra ile bir fikir ortaya atar,
-Ekip lideri her fikri tahtaya yazar. Fikir özetlenerek tahtaya yazılır ise fikri ortaya atan kişinin fikrin anlamını koruduğunu kabul etmesi gerekir,
-Fikirlerin sayıca çokluğu önemlidir. Bir kişinin fikri daha önce kaydedilen bir başka fikre bağlantılı olabilir,
-Süreç, gruptakilerin bütün fikirlerini tamamlanıncaya kadar devam eder,
-Ekip lideri bir sonraki aşamaya geçmeden önce gruba kaydedilecek daha başka fikirlerinin olup olmadığını sorar.
Beyin Fırtınası için Kurallar:
-Her grup üyesi her seferinde yalnız bir fikir söyler,
-Fikirler dönüşümlü olarak söylenir,
-Fikirler söylenirken ortaya atılan fikirle ilgili olarak hiçbir yorum ve eleştiri yapılmaz, fikirler sorgulanmaz veya yargılanmaz,
-Hızla bir kişiden diğerine geçilir,
-Grup üyeleri eğer sıra kendilerine geldiğinde söyleyecek fikirleri yok ise "beni geçin" der,
-Her fikir; çılgınca, mantıksızca, aptalca, uygun değil veya tekrar ediliyor gibi görülse bile, kabul edilir,
Tartışma / Açıklama Bölümü:
Bütün fikirlerin ortaya atılışı tamamlandıktan sonra tartışma/açıklama bölümüne geçilir. Ortaya atılan fikirler üzerinde tartışılarak fikirlerin tam olarak anlaşılması sağlanır. Bu bölümün sonunda bütün grup üyelerinin uzlaşması ve bir fikir üzerinde hemfikir oluşması zorunluluk değildir.
-Grup üyelerinin aydınlanmasını istedikleri noktalar üzerinde beyin fırtınası yaratılarak tartışılır,
-amacına uygun olmayan, grubun becerilerinin dışında ve daha önceden tamamlanmış fikirler elenir,
-Aynı özelliği taşıyan fikirler gruplandırılarak birleştirilir.
Beyin Fırtınasını Ne Zaman Kullanabiliriz?
-Amaçlar belirlenirken,
-Öğretmen/öğrenci katılımını sağlamak için,
-Öğrenci/personel/veli fikirleri arasından öncelik taşıyanların belirlenmesinde,
-Fazla sıklıkla toplanmayan gruplarda fikir üretiminde,
-Büyük değişim yaratacak fikirleri ortaya çıkarmada,
-Personele görüşlerini açıklama fırsatı tanımada,
-Eleştiriyi formülleştirmede,
-Görüş birliğine ulaşmada,
-Gelişim hedeflerinin belirlenmesinde,
-Problem çözümünde,
-Yaratıcı fikirler üretmede.
Beyin Fırtınasının temel kuralları:
1.Bütün öneriler kabul edilir ve listelenir,
2.Hiçbir öneri eleştirilmez,
3.Fikirlerin özgürce açıklanması desteklenir,
4. Bütün fikirler ortaya konuluncaya kadar önerilerin ortaya konuşu devam eder,
5.Fikirlerin sınıflandırılması sağlanır,
6.Benzer fikirler fikri ortaya atanın kabulü ile gruplandırılır,
7.Öneriler, fikri ortaya atanın kabulü ile geliştirilir.
( MEB'nın Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı tarafından 1999 yılında hazırlanan "Okul Gelişim Modeli/ Planlı Okul Gelişimi" adlı kitaptan alıntıdır )
