Medeniyete Balans Ayarı...

Çevrimdışı fetih50

  • Tecrübeli Üye
  • ****
  • 74
  • 163
  • 74
  • 163
28 Şub 2011 23:01:10
             Söze medeniyetin genel geçer bir tanımıyla başlamak istiyorum.
            Sözlük anlamıyla medeniyet, toplumun maddi ve manevi varlıklarının,  inanç, yaşam tarzı gelenek-göreneklerinin düşünce, sanat, bilim ve teknoloji ürünlerinin tamamını ifade eder.
             Yukarıdaki tanıma göre bir toplumun medeniliğinin bir başka toplumunkiyle kıyaslanması ilginçtir. Çünkü medeniyetler toplumlara has nitelikler bütünüdür. Bir topluma has medeniyetin bir başka toplumunkinden daha iyi ya da kötü olmasını düşünmek de ilginçtir. Medeniyetin iyi ya da kötü ileri ya da geri olmasının tam olarak ölçütü nedir? İdeal medeniyetin ölçüsü nedir? Teknolojik geri kalmışlık ya da ilerlemişlik dışında bir karşılaştırma yapılması ne derece sağlıklıdır? Muhakkak her toplum bir diğerinden şöyle ya da böyle etkilenmektedir. Biyolojik ve psikolojik bir sınıfa aidiyetin getirdiği ortak evrensel değerlerin her toplumda az ya da çok bir karşılığı vardır. Ancak bir medeniyeti teknolojik gelişmişliğinin dışında örneğin sanat, edebiyat, estetik, düşünce, giyim tarzı gibi özelliklerini başkasına örnek göstermenin gerekçesi ne olabilir? Neden ben bize göre doğudaki bir insanın giyindiği gibi giyinmek zorundayım? Ya da neden batıdakinin müziği hoşuma gitmek zorundadır? Benim renklerim bana hastır. Sanatım beni ifade eder. Bir başkasının sanatında kendi ifademi bulmam mümkün müdür? Başkasının müziği ile kendi hissiyatımı yaşayabilmem olası mıdır? Bir başkasına benzemeye çalışmam kendi medeniyet doğamı katletmem değil midir? Medeniyeti yalnızca bir şekil, giyim kuşam, sanat ya da buna benzer kavramlar açısından değerlendirip başka medeniyetlerin benden daha ‘medeni’ olduğunu düşünmem bana göre aslında hiç ‘medeni’ olmayışımın bir göstergesidir.
               Düşünülmesi gereken bir başka nokta ise eğer ben yeteri kadar ‘medeni’ değilsem o halde kimin ‘medeniyeti’ benimkinden daha yeterlidir? Kendi medeniyetimi bir başkasına göre şekillendirmeli miyim? Eğer öyleyse kimin medeniyetine göre kendi medeniyetimi şekillendirmeliyim? Bunun tespitinin kıstasları nelerdir? Benim örnek almam gereken medeniyet insani değerleriyle ilerlemiş bir toplum mu yoksa teknolojik, ekonomik ya da siyasal egemenlik sahibi bir toplum mu? Ya da aslında ben hiçbir toplumun sınırlayamadığı ‘çağlar üstü’ bir medeniyeti mi kendime hedef seçmeliyim? Batı medeniyetlerinin ‘çağdaş’ olmasını düşündüren öğeleri inceleyelim. Nedir ‘çağdaş’lığın ölçütleri? Bir medeniyetin çağdaş olması, yalnızca içinde bulunan çağda diğer toplumları hegomanyasına alabilme gücüne ulaşmasına mı bağlıdır? Yoksa ‘çağdaşlık’  kavramından daha geniş ve daha evrensel olan ‘çağlar üstü’ yani içinde yaşanılan çağlardan bağımsız geçmiş ve geleceği aynı anda içinde barındırabilen insana ve doğaya bakışı gereksinimlerden, zorunluluklardan, çıkarcı emellerden bağımsız olan bir medeniyet, günümüz batı medeniyetine atfedilen ‘çağdaş’lıktan daha işlevsel daha ulvi ve daha ‘medeni’ değil midir?
            O halde topluma ‘medeniyet ayarı’ yapmak isteyenlerin içinde yaşanılan çağı aşamayan çağdaşlık anlayışlarının sorgulanması gerekir. Çağdaşlık adına medeniyetin en önemli unsuru olan insani değerleri arka plana atarak insanların istek ve arzularına, özgürlük alanlarına müdahale etmeye çalışmak, aracı amaçtan daha kutsal kabul etmenin bir tezahürü olsa gerek. Yine ‘medeniyet mühendislerinin’  zihinlerindeki medeniyet projelerini toplumlara dikte ettirmeye çalışmaları toplumların istedikleri şekilde medenileşmelerine değil radikalleşmelerine sebep olmaktadır. Sonuç olarak kaş yaparken göz çıkarmak deyimi tam da bu noktada satırların gediğine oturmaktadır. Bırakınız toplumların medeniyetlerine ‘balans ayarı’ yapmayı. Ve biliniz ki medeniyetlerin kimyasına dışarıdan yapılan her müdahale onları ‘medeni’ olmaktan çıkarlar. Artık ne eskisine benzer nede olması istenene… Bekli de arada sıkışıp kalmışlığın verdiği sancıyla haykırmıştı istiklal şairimiz: ‘bir elimde içki bir elimde Kuran, ne tam kafir oldum nede müslüman’ …

 


Egitimhane.Com ©2006-2023 KVKK